کارگاه آشنایی با کاربردهای هوش مصنوعی برگزار شد

در راستای ارتقای دانش فناورانه و توانمندسازی کارکنان، مدیر برنامه، بودجه و تحول اداری با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بیرجند، کارگاه «آشنایی با کاربردهای هوش مصنوعی» را برگزار کرد.

این کارگاه با تدریس دکتر علی حسینی و با حضور جمعی از کارکنان دانشگاه، روز سه‌شنبه ۱۴۰۴/۰۶/۱۱ از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۳:۰۰ در سالن فرهنگ معاونت فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.

در آغاز برنامه، مدرس با نگاهی تاریخی به روند شکل‌گیری هوش مصنوعی پرداخت و سیر تحول این فناوری را از آغاز تا جایگاه کنونی‌اش در عرصه‌های علمی و کاربردی تشریح کرد. سپس به کاربردهای گسترده هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف علمی از جمله صنعت و پزشکی اشاره نمود.

در بخش دیگری از کارگاه، دکتر حسینی به کاربردهای نوین هوش مصنوعی در تولید محتوا پرداخت؛ از جمله توانایی این فناوری در توصیف و تحلیل تصاویر، ساخت ویدیو و فیلم، و تصویرسازی‌های خلاقانه. همچنین نقش هوش مصنوعی در تجهیز دوربین‌های پلیس و چشم‌انداز آینده آن در حوزه‌های امنیت، آموزش، فرهنگ و صنعت مورد بررسی قرار گرفت.

وی همچنین به دغدغه‌های رایج پیرامون جایگزینی انسان با هوش مصنوعی پرداخت و تأکید کرد که با وجود گسترش نقش این فناوری، خلاقیت و هدایت انسانی همچنان نقشی کلیدی در بهره‌برداری مسئولانه از آن دارد.

در ادامه، مدرس به روند فعلی توسعه‌ی هوش مصنوعی در زمینه‌ی تولید ویدیو اشاره کرد و توضیح داد که هرچند این فناوری در حال پیشرفت است، اما فرآیندهای پیچیده‌ی آن نیازمند زمان بیشتری برای رسیدن به سطح مطلوب در تولیدات حرفه‌ای است.

دکتر حسینی همچنین به یکی از نکات کمتر مورد توجه در استفاده از هوش مصنوعی اشاره کرد؛ اینکه پاسخ‌گویی و پردازش داده‌ها توسط این فناوری، به‌طور غیرمستقیم نیازمند مصرف انرژی و منابع است. وی توضیح داد که هرچند هوش مصنوعی به‌ظاهر سریع و بی‌هزینه عمل می‌کند، اما در پشت‌صحنه، فرآیندهای پیچیده‌ی آن نیازمند «سوخت دیجیتال» و زیرساخت‌هایی هستند که هزینه‌بر و وابسته به منابع انرژی‌اند.

در ادامه‌ی کارگاه، وی به نقش روزافزون هوش مصنوعی در حوزه تحقیقات و امور دانشگاهی پرداخت و با بیان نمونه‌هایی از کاربرد این فناوری در تحلیل داده‌های پژوهشی، تسریع فرآیندهای علمی، و ارتقای کیفیت مطالعات دانشگاهی، بر اهمیت بهره‌گیری هوشمندانه از ابزارهای نوین در مسیر تولید علم تأکید کرد.

یکی دیگر از دغدغه‌های مهم مطرح‌شده در این نشست، تأثیر هوش مصنوعی بر بازار کار و مشاغل انسانی بود. دکتر حسینی توضیح داد که با گسترش توانایی‌های این فناوری، بسیاری از مشاغل سنتی در معرض تغییر یا حذف قرار گرفته‌اند. با این حال، وی تأکید کرد که این تحول می‌تواند فرصتی برای بازآفرینی نقش‌های انسانی و تمرکز بر مهارت‌های خلاقانه، مدیریتی و بین‌رشته‌ای باشد.

در بخش مربوط به حوزه سلامت، مدرس توضیح داد که علی‌رغم پیشرفت‌های چشمگیر هوش مصنوعی، هنوز استفاده گسترده‌ای در بخش درمان و مراقبت‌های پزشکی صورت نگرفته و پزشکان نگرانی جدی نسبت به جایگزینی شغلی ندارند. وی افزود که هوش مصنوعی در این حوزه بیشتر نقش یک «دستیار هوشمند» یا اسیستنت را ایفا می‌کند؛ ابزاری برای تسهیل تشخیص، مدیریت پرونده‌های پزشکی و تحلیل داده‌ها، نه جایگزینی کامل نیروی انسانی متخصص.

در بخش پایانی کارگاه، دکتر حسینی به مباحث فنی‌تر هوش مصنوعی از جمله نحوه یادگیری ماشین (Machine Learning) پرداخت و به چالش‌های امنیتی مرتبط با این فرآیند اشاره کرد. وی با مقایسه‌ی نحوه یادگیری هوش مصنوعی با مغز انسان، توضیح داد که در حالی‌که انسان در طول سال‌ها به‌صورت هم‌زمان زبان، دانش، ادب، احساسات و روابط اجتماعی را می‌آموزد، هوش مصنوعی تنها در چارچوب داده‌های ورودی و الگوریتم‌های خاص عمل می‌کند. این تفاوت بنیادین، نقش بی‌بدیل انسان را در درک و تعامل با جهان برجسته می‌سازد.