میزگرد اساتید با موضوع «سرانجام نبرد بزرگ «ایران- آمریکا»؛ صلح یا جنگ؟»

به همت انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه، میزگرد اساتید با موضوع «سرانجام نبرد بزرگ «ایران- آمریکا»؛ صلح یا جنگ؟» با حضور آقایان دکتر احمد بخشی، عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه و دکتر امید آسیابان، استاد و کارشناس روابط بینالملل، با محورهای «آیا آمریکا باید منتظر تجربة جهنمی مثل ویتنام باشد؟»، «متحدان ایران کجا هستند؟ آیا ایران تنهاست؟»، «آیا دکترین اتمی میتواند به کمک ایران بیاید؟»، و «چقدر میتوان روی توانایی موشکی ایران حساب باز کرد؟»، در تاریخ 24 فروردینماه 1404، در محل سالن مهندس امینی، با حضور پرشور دانشجویان برگزار شد.
در ابتدای این نشست که با تلاوت آیاتی از کلاما... مجید آغاز شد، دکتر بخشی اظهار کرد ذهنیت ما نسبت به آمریکا متفاوت است. روابط ما قبل از انقلاب با آمریکا خوب بود، ولی بعد از کودتای 28 مرداد و انقلاب، سیاه و سفید شد. جالبتر اینکه پنج روز بعد از انقلاب، آمریکا ما را به رسمیت شناخت و منتها تحولات منطقهای، کنشهایی که خود آمریکا داشت و از همه مهمتر بنده عیار دشمنی با آمریکا را بر این اصل قرار دادم که رقابتهای داخلی ما بر اساس دعوا برای اینکه کدام گفتمان ملیگرا یا اسلامگرا غلبه پیدا کند و دعوای او سر این مسئله بود که ما ضدیت با آمریکا را داشتیم.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، عدهای سفارت به آمریکا رفتند و آنجا را اشغال کردند و این قضیه انقلاب دوم لقب گرفت. ایشان ادامه داد آزموده را آزمودن خطا است، ولی من با این حالت خشن موافق نیستم، اما در نظر بگیریم که شرایط تغییر پیدا کرده و آمریکا به یک قدرت جهانی تبدیل شده و نظم نوین جهانی را شکل میدهد و با توجه به فضایی که وجود دارد، روابط ایران با آمریکا قابل تبدیل نیست و ساختار اقتصادی و سیاسی دنیا عوض شده است.
چرا ایران، موضوعی امنیتی باقی مانده است؟ بعد از رفتن ترامپ از برجام، گفتیم برجام خوب است. قبلش آن را بد میدانستیم. ترامپ اهل مذاکره است و اینگونه نبوده است که مذاکره نکردهایم؛ مذاکره در فضای ارتباط متقابل اقتصادی داشتهایم؛ در فضایی که به دلیل پارادایمی که شما داشتهاید، انقلاب کردیم، اوضاع بهتر شود، ولی با جنگ، نامدیریتی و... مواجه شدیم، ولی سؤال این است که چرا آمریکا هیچگاه اسرائیل و انگلیس و حتی پاکستان را بابت داشتن بمب اتمی محکوم نمیکند؟ ما یک بار میگوییم بمب اتمی حرام است، ولی مردم میگویند کاش بمب اتمی داشتیم و اسرائیل را میزدیم.
ما ملت برای اینکه عاقل شویم، خیلی هزینه کردهایم. میخواهم بگویم شرایط خیلی آماده است؛ هم داخلی، هم منطقهای و هم بینالمللی و این فضا را نباید از دست بدهیم و معاهده به مراقبت احتیاج دارد.
ترامپ، اقتصادی فکر میکند و ذهنیت امنیتیاش کاهش پیدا کرده، منتها سهم میخواهد. در ادامه دکتر آسیابان اظهار کرد همیشه سؤالهایی ذهن مرا درگیر کرده بود که چه شد که آمریکا بعد از انقلاب اسلامی ایران آمریکای دیگری شد؟ و بعداً خردهگفتمانهایی که در داخل نظام جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت، چه تاثیری بر سیاست خارجی داشت؟ هر چه بر روابط ایران و آمریکا تمرکز کردیم، به این نتیجه رسیدیم که جمهوری اسلامی با استفاده از هویت، یک امنیت هستیشناختی برای خودش وجود آورده که همواره بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با آمریکا تأثیرگذار بوده است و جمهوری اسلامی ایران خودش گفت که من چیزی هستم که آمریکا نیست، ولی اینکه الآن بخواهند ارتباط با آمریکا را عادیسازی کنند، به سادگی میسر نیست و توافقاتی که تاکنون صورت گرفته، بیاعتمادی این دو کنشگر را نشان میدهد و دشمنی بین ایران و آمریکا بسیار عمیق است و به سادگی نمیتوان به توافق رسید.
اگر به آنجا برسد و فضا به سمت تقابل نظامی برود، به نظرم قابل مقایسه نیست. شرایط متفاوت است، ولی میتوانیم بگوییم که ناامنی گسترش پیدا خواهد کرد. به نظرم ویرامیک هویت، واقعاً ایفای نقش میکرد؛ آمریکا و اسرائیل به پاکستان با وجود اسلامیبودن و داشتن بمب اتمی کاری ندارند؛ پس اینکه میگوییم دکترین میتواند به کمک ایران بیاید مسئله بسیار پیچیدهتر از این است.
با استناد به لیستی از تحریمها، گفتن اینها فقط زومشان روی برنامة هستهای ما است و در رابطه با برجام، ما تجربه کردیم که اوباما آمد و بحث کردیم و داشت خوب پیش میرفت، ولی ترامپ آمد و خارج شد. حالا دوباره برویم، توافقی هم ببندیم که البته دشوار است، ولی خواستههای ترامپ خیلی فراتر از برجام خواهد بود. نهایتاً از سوی دانشجویان، سئوالهایی مطرح شد که از طرف اساتید، به آنها پاسخ داده شد.